15.000 pertsona baino gehiagoren sinadurari esker, lortu dugu EB hastea urratsak ematen enpresei erantzukizuna exijitzeko #conflictminerals komertzioan.

Bi urtez negoziazioan sendo jardun ondoren, pasa den asteazkenean, ekainaren 15ean, Europar Batasuneko erakundeek akordio baten hasiera adostu zuten, gatazkan dauden mineralen Europako legeriari buruzkoa.

Prozesu luzea eta konplexua izan da, hala izan behar zuen eta, kontuan hartuta 28 herrialde kideen aldetik tartean izan diren eragile politiko, ekonomiko eta sozialen kopuru handia.Legearen helburua hasieratik izan da saihestea, oro har, eremu gatazkatsuetatik datozen mineralen komertzioak giza eskubideen urratzea ekartzea.

Bi kontu horien arteko lotura hornidura-kate globalen bidez gertatzen da.Horiek lotu egiten dituzte politikoki ezegonkorrak diren eremuetan mineralen erauzketa -besteak beste, Kongoko Errepublika Demokratikoaren ekialdea, Kolonbia eta Venezuela arteko muga edo Myanmar- eta tarteko kate-maila batzuk, besteak beste, tokiko merkatariak, findegiak eta fundizioak, bai eta osagai elektronikoen fabrikatzaileak, gailu teknologikoen manufaktura-enpresak eta, ondoren, toki-kontsumitzailea ere.

Duela denbora bat, laguntza eskatu genizuen gure eskaera sustatzeko, lege eraginkorra lortzeko mineral horiek erabiltzen dituzten enpresek kontuak eman ditzaten sustatzeko.Izan ere, hornidura-kate global horien gardentasuna hobetzea da enpresa-erantzukizuna hobetu ahal izateko aukera bakarra.Arazoa da Europako Batzordearen hasierako proposamena izan zela legeriak bere informazio-eskakizunak enpresentzako borondatezko egiaztapen-sisteman oinarritzea.

Onartezina iruditu zitzaigun, izan ere, nahikoa motibo dugu pentsatzeko boluntariotzan oinarritutako araudiak ez direla nahikoak sektorean jardunbide egokiak zabaltzeko.Hori dela eta, Europako liderrei eskatu genien legea derrigorrezkoa izateko eta gatazkan dauden mineral guztien komertzializazioan inplikatuta dauden enpresa guztiak jasotzeko, jatorrian erauzten dutenak eta Europako merkatuan sartzen dutenak.

Herritarren laguntzari esker, 2015eko maiatzean lortu genuen Parlamentuak derrigortasunaren aldeko jarrera hartzea.

Baina ahalegin biziz jarraitu genuen.Aurtengo amaiera aldean, estatu kideek, EBko parte-hartzearen bidez, arauaren boluntariotza aldarrikatu zuten berriro.Komertzioa oztopatzeko arriskua alegatu zuten, arauketak dakartzan zailtasun teknikoak, eta ezarpenaren kostuak beren gain hartzeko mesfidati agertu ziren.Beraz, jarraitzen dugu sinadurak jasotzen eta, hilabeteak eman ondoren bilerak egiten erabakitzaile politikoekin, Europako GKEok argudio horietako bakoitza gezurtatu behar izan genuen.

Espainiako Estatuan helburu gisa jarri genituen 15.000 sinaduratik gora lortu genituen, eta Europan ditugun aliatuen antzeko eskarien bidez, lortu dugu 360.000 pertsonak baino gehiagok sinatzea derrigorrezko legearen alde.

Laguntza sozial hori gabe, mineralen merkatuak jarraituko luke erabat iluna izaten.Hala ere, pasa den astean lortutako akordioan, Europako liderrek onartu zuten metalen zuzeneko inportatzaileak, gordinekoak eta prozesatukoak, jasotzea, modu loteslean.Gaurdanik, 400 enpresa inguruk jendaurrean jakinarazi beharko dute erabiltzen dituzten mineralen jatorria zein den.Albiste ona da, eta noranzko zuzena hartu du.Nahiz eta nahikoa ez den, akordioan ezartzen delako mineral horiek produktu amaituetan sartzen dituztenek (esaterako, mugikorrak, ordenagailuak, tabletak eta gainerakoak) gardentasun-eragiketa hori egingo dutela hala nahi badute.

Une garrantzitsua da hau bidean, baina ez da amaiera.Oraindik badaude legearen xehetasun teknikoak zehazteko eta, garrantzitsuena dena, legearen neurri osagarriak eztabaidatu beharko ditugu, hau da, eremuan jarduteko martxan jarriko diren Europako lankidetza-politikak.

Hori guztia dela eta, eskerrak eman nahi dizkizugu eta eskatu gai hau hurbiletik jarraitzeko.Borrokan jarraitu behar dugu, lortutako akordioak benetako ondorioak izateko jendearen bizitzan, eta diferentzia agerian uzteko.